|
tytuł honorowego obywatela Podgórza nadany 22 listopada 1894 roku |
…w uznaniu niepomiernych zasług położonych dla kraju, a w szczególności przez urządzenie Wystawy Krajowej… (z wpisu do Złotej księgi – ANK, sygn. 29/53/33, s. 17) |
Adam Stanisław książę Sapieha
poseł do Sejmu Krajowego, prezes Wystawy Krajowej we Lwowie
Adam Stanisław Sapieha na fotografii Edwarda Trzemeskiego z lat 1880–1887 oraz własnoręczny podpis uhonorowanego.
Adam Stanisław Sapieha-Kodeński z Krasiczyna, książę, herbu Lis, działacz społeczno-gospodarczy, polityk. Urodzony 4 grudnia 1828 r. w Warszawie, syn Leona Ludwika, marszałka sejmu galicyjskiego, i Jadwigi z Zamoyskich. Ukończył lwowskie gimnazjum, studiował w Londynie. W latach 1861, 1868–1872 i 1883–1895 poseł do Sejmu Krajowego Galicji. W 1879 r. odziedziczył po ojcu miejsce w wiedeńskiej Izbie Panów. W czasie powstania styczniowego po ucieczce z lwowskiego więzienia został komisarzem Rządu Narodowego na Francję i Anglię. W latach 1875–1899 piastował funkcję prezesa Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarczego. W 1894 r. stanął na czele Komisji Wystawowej Powszechnej Wystawy Krajowej we Lwowie – przedsięwzięcia nowatorskiego i o dużym rozgłosie. Odznaczony m.in. Orderem Złotego Runa (rycerski order domu Habsburgów), wśród kilkunastu honorowych obywatelstw także lwowskie. W 1852 r. poślubił Jadwigę Klementynę, księżniczkę z Sanguszków, mieli siedmioro dzieci, wśród nich pierworodnego Władysława Leona, prapradziadka Matyldy, królowej Belgów, i najmłodszego Adama Stefana, kardynała metropolitę krakowskiego (por. s. 370–371). Zmarł 21 lipca 1903 r. w bawarskim Bad Reichenhall; pochowany w krypcie Sapiehów pod kaplicą zamkową w Krasiczynie.
Tytuł nadany uchwałą Rady Miejskiej L. 856 podjętą na posiedzeniu 22 listopada 1894 r. (ANK, sygn. 29/53/7, s. 805), gdy stanowisko burmistrza sprawował Roman Klein. W uzasadnieniu wyeksponowano zasługi przy organizacji Wystawy Krajowej we Lwowie. Z tego tytułu honorowe obywatelstwa Adamowi Stanisławowi Sapieże nadały też inne średnie miasta Galicji; wspólne wręczenie 30 dyplomów, w tym i podgórskiego, nastąpiło 28 kwietnia 1895 r. we Lwowie w pałacu Sapiehów (patrz s. 175). Jego honorowe obywatelstwo uwiecznione zostało w Książce obywateli Miasta Podgórza zwanej Złotą księgą (ANK, sygn. 29/53/33, s. 17). Mocą uchwały Rady Miasta Krakowa nr XVIII/319/15 z 24 czerwca 2015 r. włączony został w poczet honorowych obywateli miasta Krakowa.
Reprodukcja wpisu do Złotej księgi miasta Podgórza; miejsce spoczynku Adama Stanisława Sapiehy w Baszcie Boskiej w Zespole Zamkowo-Parkowym w Krasiczynie (widok ogólny i zbliżenie tablicy nagrobnej).
