A+ A A-
Tom:
strona:

Wróblowice

Zobacz również

Dawna wieś po prawej stronie Wisły, obecnie w południowej części miasta Krakowa,  około 8 km od jego centrum, przy starym trakcie do Myślenic (dzisiejsza ulica  Krzyżańskiego), sąsiadująca ze Swoszowicami, Rajskiem i Zbydniowicami oraz  z leżącymi do dziś poza granicą Krakowa Wrząsowicami i z leżącą do dziś w zasadniczej swojej  części poza granicą miasta Lusiną.

  W najstarszej znanej wzmiance, pochodzącej z 1381 roku, nazwa wsi odnotowana w brzmieniu  de Vroblouicz. W innych dawnych zapiskach: Wroblowice (1442), Wroblyowicze (1470), Wroblyewicze   (1529), Wroblowicze (1581). Nazwa wsi wywodząca się od nazwy osobowej „Wrób(e)l”.

  Wieś podległa parafii pw. św. Jakuba Apostoła w Kazimierzu przy Krakowie, od 1805  roku  parafii pw. Przemienienia Pańskiego we Wróblowicach. W godle na pieczęciach z drugiej połowy  XIX wieku i z czasów II Rzeczypospolitej przedstawienie ptaka na gałęzi (na drzewie).

  Wróblowice przeniesione zostały z prawa polskiego na prawo średzkie w 1442 roku  przez  króla Władysława Warneńczyka. Wytyczono wówczas centrum osady w rejonie dzisiejszej  ulicy Niewodniczańskiego oraz przyjęto niwowy rozłóg pól. W XIX wieku odnotowywano  nazwy pól i rejonów wsi: Zakarczmie, Pokrzywnica, Łysa Góra.

  Historycznie wieś była własnością duchowną. W rękach klasztoru Augustianów przy kościele  pw. św. Katarzyny w Kazimierzu przy Krakowie od nadania części wsi uczynionego  w 1427 roku przez Mikołaja i Jan z Brzeźna oraz nadania pozostałej części wsi w połowie  XV wieku dokonanego przez Zbigniewa z Brzeźna. We Wróblowicach powstał wówczas folwark  klasztorny. Własność augustianów przetrwała do sekularyzacji w 1782 roku, później  wieś znalazła się w prywatnych rękach. W latach 1896–1902 w rejonie granicznym ze  Swoszowicami  wzniesiono w ramach Twierdzy Kraków fort Swoszowice.

  Przed rozbiorami gromada Wróblowice należała do powiatu szczyrzyckiego, po  roku 1772 znalazła się jako gmina w austriackim cyrkule wielickim, od 1782 roku w cyrkule  bocheńskim. Od 1815 roku jako gromada (od 1856 roku gmina) nadal w cyrkule bocheńskim.  Od 1866 roku wieś, mając status gminy jednostkowej, należała do powiatu wielickiego, od  1896 roku do powiatu podgórskiego – stan ten przetrwał do czasów II Rzeczypospolitej, do  roku 1923, kiedy to Wróblowice objęto powiatem krakowskim. W 1934 roku wieś przemianowana  została na gromadę i włączona w skład gminy zbiorczej Piaski Wielkie. Przynależność  ta uległa zmianie w 1941 roku – gromada Wróblowice weszła w skład gminy zbiorczej Swoszowice.  W roku 1954 Wróblowice objęto wielowioskową gromadą Swoszowice, nadając im  status wsi (od 1958 roku stanowiącej sołectwo) – co obowiązywało do 1972 roku.

  W roku 1973 wieś wyłączona została ze struktury ustrojowej powiatu krakowskiego  i włączona do granic miasta Krakowa, do dzielnicy administracyjnej Podgórze.

  Obecnie tereny tej dawnej wsi stanowią część dzielnicy samorządowej X Swoszowice.

 

Ze Słownika geograficznego z lat 1880–1902:

Wróblowice, wieś, leży na prawym brzegu Krzywicy alias Wilgi. Składa się z 85 domów  i 467 mieszkańców. W połowie XV wieku wieś ta, w parafii św. Jakuba na Kazimierzu,  nadana klasztorowi św. Katarzyny przez Zbigniewa z Brzezia, marszałka koronnego,  miała 2 łany kmiece, 2 zagrodników z rolą, z każdego łanu płacono czynsz, dawano jaja,  sery, koguty. Wszyscy kmiecie odrabiali 6 dni w roku. Folwark duchowny, karczma z rolą  płaciły dziesięcinę do św. Jakuba. Wróblowice roku 1581 w parafii św. Jakuba, były  wsią  duchowną klasztoru św. Katarzyny na Kazimierzu i składały się z 6 łanów kmiecych,  3 zagrodników z rolą, 1 zagrodnika bez roli, 7 komorników bez bydła i 1 rzemieślnika.

Dokument wydany w 1530 roku w Krakowie, mocą którego Stanisław Lanckoroński z Brzezia, wojewoda podlaski i starosta kamieniecki,
właściciel Wróblowic, wraz z przeorem Florianem, podprzeorem Grzegorzem, profesorem teologii i kaznodzieją Janem, bakałarzem Melchiorem
i depozytariuszem Piotrem sprzedają Marcinowi Machniczowi z Juszczyna karczmę leżącą we wsi Wróblowice koło Wieliczki wraz
z przynależnościami za sumę 30 grzywien; sprzedaży dokonano pod warunkiem płacenia przez nabywcę klasztorowi oo. Augustianów przy
kościele św. Katarzyny w Kazimierzu czynszu rocznego w wysokości 4 grzywien i 1 wiardunku w dzień Bożego Narodzenia oraz składania innych
świadczeń w naturze i robociźnie, a także pod rygorem zakazu sprzedaży karczmy bez zgody właściciela i klasztoru oo. Augustianów –
oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Wróblowice”
(Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. Aug. 199)
Dokument wydany w 1530 roku w Krakowie, mocą którego Stanisław Lanckoroński z Brzezia, wojewoda podlaski i starosta kamieniecki, właściciel Wróblowic, wraz z przeorem Florianem, podprzeorem Grzegorzem, profesorem teologii i kaznodzieją Janem, bakałarzem Melchiorem i depozytariuszem Piotrem sprzedają Marcinowi Machniczowi z Juszczyna karczmę leżącą we wsi Wróblowice koło Wieliczki wraz z przynależnościami za sumę 30 grzywien; sprzedaży dokonano pod warunkiem płacenia przez nabywcę klasztorowi oo. Augustianów przy kościele św. Katarzyny w Kazimierzu czynszu rocznego w wysokości 4 grzywien i 1 wiardunku w dzień Bożego Narodzenia oraz składania innych świadczeń w naturze i robociźnie, a także pod rygorem zakazu sprzedaży karczmy bez zgody właściciela i klasztoru oo. Augustianów – oraz powiększenie zapisu nazwy wsi „Wróblowice” (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. Aug. 199)
Zestawienie tygodniowej pańszczyzny w robociźnie obciążającej w 1752 roku kmieci,
zagrodników i komorników z Wróblowic na rzecz oo. augustianów, właścicieli wsi
(Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. Aug. 548, s. 11)
Zestawienie tygodniowej pańszczyzny w robociźnie obciążającej w 1752 roku kmieci, zagrodników i komorników z Wróblowic na rzecz oo. augustianów, właścicieli wsi (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. Aug. 548, s. 11)
(1889)
Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic
z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium
wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci
zakonu oo. augustianów w Kazimierzu,
długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. 29/465/1433, nlb.;
sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147,
s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(1889) Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci zakonu oo. augustianów w Kazimierzu, długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/465/1433, nlb.; sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147, s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(1927)
Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic
z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium
wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci
zakonu oo. augustianów w Kazimierzu,
długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. 29/465/1433, nlb.;
sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147,
s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(1927) Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci zakonu oo. augustianów w Kazimierzu, długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/465/1433, nlb.; sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147, s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(1847)
Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic
z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium
wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci
zakonu oo. augustianów w Kazimierzu,
długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. 29/465/1433, nlb.;
sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147,
s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(1847) Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci zakonu oo. augustianów w Kazimierzu, długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/465/1433, nlb.; sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147, s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(nd)
Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic
z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium
wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci
zakonu oo. augustianów w Kazimierzu,
długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice
(Archiwum Narodowe w Krakowie,
sygn. 29/465/1433, nlb.;
sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147,
s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
(nd) Odciski pieczęci urzędowych Wróblowic z lat 1889 i 1927, pieczęci dominium wróblowickiego z roku 1847 oraz pieczęci zakonu oo. augustianów w Kazimierzu, długotrwałych właścicieli wsi Wróblowice (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. 29/465/1433, nlb.; sygn. 29/286/61, nlb.; sygn. K. Krak. op. 147, s. 22; sygn. Aug. 124, s. 341)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności