A+ A A-
Tom:
strona:

Stanisław Wodzicki

prezes Senatu Rządzącego 2 listopada 1815 - 18 stycznia 1831

Hrabia, polityk konserwatywny, przywódca krakowskiego stronnictwa arystokratycznego, kawaler Orderu św. Stanisława. Pochodził ze szlacheckiej rodziny wywodzącej się z Granowa, pieczętującej się herbem Leliwa. Urodzony w 1764 roku w Rogowie, syn Franciszka Jana, starosty grybowskiego i Zofii Korwin-Krasińskiej. Studiował prawo we Lwowie, po powstaniu kościuszkowskim został komisarzem cywilno-wojskowym powiatu sandomierskiego i wiślickiego. W okresie Księstwa Warszawskiego od 1809 roku był dyrektorem policji, następnie zastępcą prefekta i w latach 1810–1813 prefektem departamentu krakowskiego. Po ustanowieniu Wolnego Niepodległego i Ściśle Neutralnego Miasta Krakowa i Jego Okręgu (Rzeczypospolitej Krakowskiej) decyzją Komisji Organizacyjnej reprezentującej trzy mocarstwa opiekuńcze został powołany 2 listopada 1815 roku na urząd prezesa Senatu Rządzącego. Nominację tę potwierdzało Zgromadzenie Reprezentantów – okazało się, że kandydatura Wodzickiego nie znalazła wystarczającego poparcia w Zgromadzeniu, ale i tak utrzymał on swój urząd z woli mocarstw opiekuńczych. W roku 1831 w atmosferze wydarzeń powstania listopadowego, któremu był przeciwny, i publicznych wystąpień przeciwko jego prezesurze (w trakcie których doszło do jego obywatelskiego aresztowania w domu), pod naciskiem rezydenta austriackiego 18 stycznia złożył rezygnację i wyjechał z miasta. Osiadł w swoim majątku w Niedźwiedziu koło Słomnik, gdzie poświęcił się botanice i ogrodnictwu. W okresie kierowania miastem realizował politykę mocarstw opiekuńczych, szczególnie Rosji. Starał się też ograniczyć autonomię Uniwersytetu Krakowskiego – jako przewodniczący Wielkiej Rady Uniwersyteckiej doprowadził do narzucenia uczelni restrykcyjnego statutu. Współorganizował Towarzystwo Naukowe Krakowskie (dało początek Akademii Umiejętności) i Towarzystwo Dobroczynności. Przyczynił się do wzniesienia kopca Kościuszki. Z żoną Anną Jabłonowską, kasztelanką wiślicką, miał dwóch synów i sześć córek. Zmarł 14 marca 1843 roku, poświęcone mu epitafium znajduje się w katedrze na Wawelu.

Portret Stanisława Wodzickiego pędzla Józefa Brodowskiego, 1817 rok (Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr inw. 133/I)
Portret Stanisława Wodzickiego pędzla Józefa Brodowskiego, 1817 rok (Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr inw. 133/I)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności