A+ A A-
Tom:
strona:

Dąbie z Beszczem i Głębinowem

Wieś miejska krakowska, należała do Krakowa prawdopodobnie od lokacji w 1257 roku. Położona przy ujściu Prądnika, na lewobrzeżnym terenie starego koryta Wisły, z centrum w rejonie dzisiejszych ulic Półkole i Świtezianki. Przyległe Beszcze to rejon obecnych ulic Błonie i Niepołomskiej, Głębinów rozciągał się na terenie zalewowym Wisły w rejonie dzisiejszej ulicy Ciepłowniczej. W 1312 roku miasto utraciło Dąbie wskutek konfiskaty dokonanej przez Władysława Łokietka po buncie wójta Alberta. Niewiele lat później, w 1348 roku, Kazimierz Wielki nadał Dąbie klasztorowi Cystersów z Mogiły. Swoją dawną własność Kraków odkupił od cystersów w 1388 roku, utrzymując stan własności do końca XVIII wieku. W posiadłości tej miasto utrzymywało folwark, ogrody warzywne i cegielnię, gospodarując poprzez dokonywanie sprzedaży z prawem wykupu i dzierżawy, co realizowano zwykle kontraktami obejmującymi także Grzegórzki. Jednym z ostatnich dzierżawców był rajca miejski i burmistrz Jan Nepomucen Kaspary z żoną Magdaleną. Zaczął on tam gospodarować w 1781 z umową zawartą z radą miejską na pięć lat, później przedłużoną. Miasto Kraków wykupiło Beszcze w 1555 roku od Dąbia, w drugiej połowie XVIII wieku była to własność miasta Kazimierza, później, po przyłączeniu Kazimierza do Krakowa, stało się przysiółkiem gminy Dąbie. Głębinów pierwotnie był własnością krakowskiej kapituły katedralnej, w XIX wieku stał się przysiółkiem Dąbia. Do połowy XVII wieku na terenie Dąbia i przyległości rósł las dębowy, sprzedawany przez miasto na wyrąb – znajdowały się tam wówczas tartak, cegielnia, browar miejski i liczne stawy rybne. Według spisu ludności z 1902 roku gminę zamieszkiwało około półtora tysiąca osób, w tym ponad czterystu wojskowych (znajdowały się tam koszary wojskowe artylerii). Dwa lata później odnotowano w gminie sto pięć domów mieszkalnych, dwadzieścia dwa zabudowania gospodarcze, trzy cegielnie oraz fabrykę kleju i mąki kościanej. Informacje o samorządzie wiejskim pojawiają się dopiero od drugiej dekady XIX wieku, na mocy ustaw autonomicznych od 1867 roku działa gmina Dąbie wraz z przysiółkami, z naczelnikiem gminy na czele. W roku 1911 Dąbie z Beszczem i Głębinowem, pod wspólną nazwą Dąbie, weszło w obręb Wielkiego Krakowa, do jego IV obwodu administracyjnego, tworząc wspólną XX dzielnicę katastralną.                         

Metalowy tłok pieczętny używany przez gminę w okresie autonomicznym – lustrzane odbicie
(Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. T 526)
Metalowy tłok pieczętny używany przez gminę w okresie autonomicznym – lustrzane odbicie (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. T 526)
Dokument wydany w 1345 roku w Krakowie przez Kazimierza Wielkiego, mocą którego król
nadaje klasztorowi Cystersów w Mogile swoją wieś Dąbie; przy pergaminie królewska pieczęć majestatowa
(Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. perg. 29)
Dokument wydany w 1345 roku w Krakowie przez Kazimierza Wielkiego, mocą którego król nadaje klasztorowi Cystersów w Mogile swoją wieś Dąbie; przy pergaminie królewska pieczęć majestatowa (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. perg. 29)
Z akt Wolnego Miasta Krakowa: odcisk pieczęci gromadzkiej Dąbia użytej na dokumencie
wystawionym przez sołtysa w 1817 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK IX-32)
Z akt Wolnego Miasta Krakowa: odcisk pieczęci gromadzkiej Dąbia użytej na dokumencie wystawionym przez sołtysa w 1817 roku (Archiwum Narodowe w Krakowie, sygn. WMK IX-32)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności