A+ A A-

Plany Krakowa

Zawartość

Historyczne plany miasta Krakowa na różnych etapach poszerzania jego powierzchni

 

Kraków miał szczęście – zachowała się bogata kolekcja historycznych widoków, map i planów miasta. W jakiejś części rozproszona (najcenniejsze i najliczniejsze zespoły graficzne i kartograficzne w tym zakresie zgromadzono w Archiwum Narodowym w Krakowie, Bibliotece Jagiellońskiej i Muzeum Historycznym Miasta Krakowa), ale dobrze zidentyfikowana, choć tylko wycinkowo opracowana w specjalistycznych wydawnictwach. 

W Poczcie krakowskim wykorzystano tylko skromną część tego obfitego zasobu, zgodnie z treścią i potrzebami poszczególnych tomów tego wydawnictwa. Są to głównie plany Krakowa. Zestawiono je w trzech grupach:

  • plany ogólne ilustrują poszczególnych historyczne okresy rozwoju miasta (na marginesie: nawet tak podstawowe zestawienie uwidacznia trzy fazy ułożenia granic Krakowa – od czasów średniowiecznych aż do pierwszej dekady XIX w. powierzchnia miasta rozciągała się południkowo, od utworzenia Wielkiego Krakowa do połowy XX w. wpisana była w kształt okręgu, natomiast w latach 1951-1973 przybrała znaną nam współcześnie postać równoleżnikową);
  • konturowe plany z podziałami wewnętrznymi na dzielnice administracyjne – tu oryginalne plany Krakowa wykorzystano jako podkłady dla zaprezentowania wewnętrznych podziałów miasta na dzielnice administracyjne na różnych etapach dziejowych, od średniowiecza po współczesność takie ujęcie to nowość w historiografii Krakowa);  w zakładce „pliki źródłowe” znajdują się reprodukcje oryginalnych planów, na których dokonano rekonstrukcji granic dzielnic administracyjnych;
  • plany miasta z oryginalnie naniesionymi podziałami na dzielnice katastralne – ważnej tu różnicy między podziałem miasta na dzielnice administracyjne a podziałem na dzielnice katastralne poświęcono osobny rozdział tomu IV (strony 32-49).
Grafika zatytułowana Stołeczne Królewskie Miasto Kraków w połowie XVII wieku na podstawie dostarczonych dokumentów, planów dotychczas opracowanych, monografii, zabytków, historji m. Krakowa i objaśnień przez Dr. Adama Chmiela dyr. Archiwum akt dawnych m Krakowa wykonał i narysował Jan Gumowski 1933, z odautorskim dopiskiem Gumowskiego: Praca ta została uzupełniona i skończona w 1943 r. (z zasobów Urzędu Miasta Krakowa)
Tondo autorstwa Gustawa Lindquista zatytułowane Widok Krakowa, Kazimierza i Podgórza w otoczeniu herbów (herby Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Krakowa, ziem Korony i Litwy oraz rodów panujących) – dar twórcy dla Bractwa Kurkowego przekazany w 1863 roku (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, nr. inw. II/121)

PLANY KRAKOWA OGÓLNE

ORIENTACYJNE PLANY KONTUROWE Z PODZIAŁAMI MIASTA NA DZIELNICE ADMINISTRACYJNE

PLANY KRAKOWA Z PODZIAŁAMI MIASTA NA DZIELNICE KATASTRALNE

Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności