|
tytuł honorowego obywatela nadany 28 maja 1818 roku |
…za robione interesowanie się o dobro tutejszego Kraju… (z uchwały Senatu Rządzącego – ANK, sygn. WMK IV-4, s. 208) |
Ioannis Antonios hrabia Kapodistrias
minister spraw zagranicznych cesarza Rosji i króla Polski, protektor WMK
Ioannis Antonios Kapodistrias (Ιωάννης Καποδίστριας, Giovanni Antonio Capodistria conte Capo d’Istria), hrabia, polityk i dyplomata, pierwszy prezydent niepodległej Grecji, bohater narodowy Greków. Urodzony 11 lutego 1776 r. w Korfu, na jońskiej wyspie o tejże nazwie, w rodzinie o włoskich korzeniach, syn Antoniosa Maria, artysty i polityka z miasta Capodistria, obecnie Koper w Słowenii (na wyspie Istria – stąd przydomek Capo d’Istria), oraz Adamantine Gonemis. Studiował w Padwie medycynę, filozofię i prawo. Był ministrem organizującej się Republiki Siedmiu Wysp Jońskich, od 1809 r. w służbie cesarza Rosji. W latach 1814–1815, reprezentując Rosję na kongresie wiedeńskim, i w latach 1816–1822, gdy pełnił urząd ministra spraw zagranicznych Rosji, miał rzeczywisty wpływ na powstanie, założenia ustrojowe i granice Wolnego Miasta Krakowa. W 1822 r. osiadł w Genewie, skąd czynnie wspierał grecki ruch wyzwoleńczy przeciwko Imperium Ottomańskiemu. W 1827 r. został wybrany pierwszym prezydentem (pod nazwą gubernatora) niepodległej Grecji. Odznaczony m.in. w 1818 r. polskim Orderem Orła Białego. Zmarł, sprawując urząd, w wyniku zamachu 27 września 1831 r. w Nauplion na Peloponezie; pochowany w monasterze Platytera na rodzinnej wyspie Korfu.
Tytuł nadany uchwałą Senatu Rządzącego nr obrad 806, nr Dziennika Głównego 1488 (ANK, sygn. WMK IV-4, s. 208) podjętą 28 maja 1818 r., gdy prezesurę Senatu Rządzącego sprawował Stanisław Wodzicki. Uhonorowanie było wyrazem wdzięczności za poparcie utworzenia Wolnego Miasta Krakowa i jego statusu polityczno-ustrojowego wyrażonego w tymczasowej konstytucji z 1815 r. oraz za wsparcie przy ustalaniu granicy z mocarstwami ościennymi.
portret Ioannisa Antoniosa Kapodistriasa namalowany na przełomie lat 1818 i 1819 autorstwa Thomasa Lawrence’a.
  |
 |
|
Popiersie Ioannisa Antoniosa Kapodistriasa ze zbiorów Narodowego Muzeum Historycznego w Atenach; popiersie dłuta Vladimira Surovtseva z pomnika ufundowanego przez Federację Rosyjską, odsłoniętego w 2009 r. w szwajcarskiej Lozannie; pełny widok pomnika Ioannisa Antoniosa Kapodistriasa z 1887 r. autorstwa Leonidasa Drosisa i Georgiosa Xenakisa, znajdującego się w rodzinnym mieście Korfu, na prospekcie Demokracji obok Akademii Jońskiej. |
|
 |
 |
|
Postać Ioannisa Antoniosa Kapodistriasa jest obecna we współczesnej narodowej pamięci Greków. Tutaj przykłady: przednia strona banknotu o nominale 500 drachm będącego w obiegu w latach 1983–2002, znaczek pocztowy o nominale 0,10 euro wprowadzony do obiegu w 2008 r., w 180-lecie objęcia przez Kapodistrasa urzędu pierwszego gubernatora (prezydenta) niepodległej Republiki Greckiej, oraz poniżej awers i rewers monety o nominale 20 eurocentów emitowanej w Grecji od 2002 r., a także miejsce spoczynku na terenie klasztoru Platyera na wyspie Korfu, jednej z greckich Wysp Jońskich (patrz także s. 108).
|
|
