A+ A A-
Tom:
strona:

Aleksander Żaruk-Michalski

prezydent 24 stycznia 1945 - 5 lutego 1945
przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej 24 stycznia 1945 - 5 lutego 1945

Ekonomista, geograf, poseł do Krajowej Rady Narodowej (KRN). Urodzony w 1906 roku w Warszawie w rodzinie technika kolejowego. Ukończył studia z geografii gospodarczej, uzyskał doktorat na Uniwersytecie Lwowskim. Przed wojną działał w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej. W trakcie okupacji współkierował ugrupowaniem Polscy Socjaliści w Krakowie, które następnie weszło w skład Robotniczej Polskiej Partii Socjalistycznej. Zasiadł w komitecie centralnym tej partii, z jej ramienia w grudniu 1943 roku wziął udział w pierwszym posiedzeniu KRN – posłem był do 1947 roku. Po powstaniu warszawskim trafił do partyzantki Armii Ludowej, następnie wraz z grupą lewicowych socjalistów działał w Krakowie. Odrodzona Polska Partia Socjalistyczna (PPS), tak zwana lubelska, oddelegowała go do podziemnej Wojewódzkiej Rady Narodowej. Na jej sesji 24 stycznia 1945 roku został przewodniczącym utworzonej na tym posiedzeniu Miejskiej Rady Narodowej, ta z kolei wybrała go na urząd prezydenta miasta. Objął prezydenturę, jednak już 2 lutego złożył przyjętą po kilku dniach rezygnację, motywowaną powołaniem na centralne stanowiska – w rzeczywistości w wyniku międzypartyjnego porozumienia obsadzenie urzędu wojewody przypadło PPS, natomiast Polskiej Partii Robotniczej przypadł urząd prezydencki, co oznaczało natychmiastową zmianę personalną. Zapisał się jako pierwszy powojenny prezydent Krakowa. W Warszawie objął stanowisko dyrektora Biura Prezydialnego Rady Ministrów. Wszedł w skład sekretariatu Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS, został jego wiceprzewodniczącym oraz sekretarzem Rady Naczelnej PPS. W administracji państwowej awansował na podsekretarza stanu w Ministerstwie Administracji Publicznej. W latach 1949–1950 był przewodniczącym Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy – do momentu połączenia tej funkcji z prezydenturą miasta, kiedy to przeszedł do pracy w administracji centralnej, między innymi w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Po 1957 roku został polskim przedstawicielem w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Kambodży. Podjął działalność naukowo- -dydaktyczną, publikował opracowania z dziedziny geopolityki, w tym dotyczące Chin oraz kolonii francuskich i holenderskich. Odznaczony między innymi Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Grunwaldu III klasy i Krzyżem Walecznych. Zmarł 26 listopada 1992 roku w Warszawie, pochowano go na cmentarzu Powązkowskim.

Aleksander Żaruk-Michalski podczas sesji naukowej w 1962 roku z okazji dwudziestolecia powstania Polskiej Partii Robotniczej (Narodowe Archiwum Cyfrowe w Warszawie, sygn. III-320-3)
Aleksander Żaruk-Michalski podczas sesji naukowej w 1962 roku z okazji dwudziestolecia powstania Polskiej Partii Robotniczej (Narodowe Archiwum Cyfrowe w Warszawie, sygn. III-320-3)
Archiwum Narodowe w Krakowie
Urząd Miasta
Bbilioteka Jagielońska
Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności